Psychologia kulturowa
Psychologia kulturowa analizuje, w jaki sposób tendencje behawioralne lub psychologia ludzi są w dużym stopniu kształtowane przez głęboko zakorzenione czynniki kulturowe. Głównym założeniem psychologii kulturowej jest to, że kultura i umysł są od siebie zależne i nierozerwalnie związane, co oznacza, że osobowość ludzi jest kształtowana przez kulturę, w której żyją, a także, że oni sami również odgrywają rolę w kształtowaniu kultury.
Psychologia kulturowo-historyczna i dzieło Wygotskiego
Teoria psychologii kulturowo-historycznej Lwa Wygotskiego, która została sformułowana pod koniec lat dwudziestych XX wieku, a następnie rozwinięta przez wielu innych badaczy i jego uczniów na całym świecie, skupia się na tym, jak pewne aspekty kultury są przekazywane z pokolenia na pokolenie. Aspekty te mogą przybrać formę przekonań, wartości, zwyczajów, tradycji i praktyk lub różnych umiejętności.
Vygotsky uznał, że różnego rodzaju interakcje społeczne, takie jak interakcje z członkami rodziny lub społecznością, która posiada wiedzę, pomogą dzieciom w nabyciu kulturowo akceptowalnych zachowań, odpowiednich umiejętności i procesów myślowych. Według niego, każde dziecko rodzi się z podstawowymi biologicznymi cechami lub zdolnościami umysłowymi. Kultura natomiast dostarcza „narzędzi adaptacji intelektualnej”, jak to określił. Narzędzia te pomagają dzieciom wykorzystać ich zdolności umysłowe w taki sposób, aby mogły dostosować się do kultury, w której żyją.
Różnica między teorią poznawczą a społeczno-kulturową teorią psychologii
Wygotski przykładał dużą wagę do roli, jaką odgrywają czynniki społeczno-kulturowe w rozwoju poznawczym lub intelektualnym jednostek. Z drugiej strony Piaget przykładał dużą wagę do rozwoju poznawczego i możliwości eksploracyjnych jednostek oraz ich ogólnego rozwoju osobowości.
Po drugie, teoria rozwoju poznawczego Piageta była w dużej mierze uniwersalna; z drugiej strony, Wygotski twierdził, że rozwój poznawczy jednostek może być różny w różnych kulturach. W tym przypadku wyjaśnił on swoją teorię na przykładzie kultury zachodniej i amerykańskiej.
Podejście społeczno-kulturowe stosuje podejście makro do wyjaśniania różnic w zachowaniu ludzi, skupiając się na roli, jaką odgrywają grupy lub społeczeństwo w tym, jak ludzie myślą, działają i zachowują się w określony sposób. Podejście poznawcze stosuje raczej podejście mikro, koncentrując się bardziej na wewnętrznych procesach umysłowych lub procesach poznawczych w celu wyjaśnienia różnic w ludzkim zachowaniu.
Zalety i wady społeczno-kulturowej teorii psychologii
Psychologia społeczno-kulturowa ujawniła świeże spojrzenie na znaczenie interakcji społeczno-kulturowych w kształtowaniu ludzkiego zachowania lub osobowości. Studiując prace słynnych psychologów, takich jak Lew Wygotski, uzyskaliśmy wyraźniejszą perspektywę na rolę kultury i społeczeństwa w rozwoju intelektualnym i emocjonalnym jednostek oraz nadawaniu sensu światu.
Ponieważ psychologia społeczno-kulturowa w równym stopniu wyjaśnia, w jaki sposób jednostka uczy się różnych języków, jedną z zalet tej teorii jest możliwość wprowadzenia ulepszeń lub niezbędnych reform w programach edukacyjnych w celu wzmocnienia uczenia się i uczynienia edukacji bardziej wpływową.
Psychologia społeczno-kulturowa ma również to ograniczenie, że jest zbyt wąsko skoncentrowana, podobnie jak inne teorie psychologiczne. Teoria ta kładzie nadmierny nacisk na zrozumienie roli, jaką odgrywa społeczeństwo i grupy w rozwoju człowieka, podczas gdy inne kluczowe czynniki, takie jak genetyka, poznanie, czynniki podświadome są po prostu ignorowane.